[Kaima]

Napisał Basko

Syberia, dzika i zachwycająca to fakt, ale teraz, w ówczesnych latach. Bo w czasie II wojny gdy Bliscy mojemu sercu zmuszeni zostali na wygnanie na nieludzką ziemię, to było co innego ...Zresztą ja także w latach 90 tych odwiedzilam tą piękną na dzień obecny Syberię

Syberia była piękna zawsze. Śmiem twierdzić, że pomału traci swój urok -vide: Listwianka. Coraz większy napływ turystów, beztroska lokalnych władz w zakresie ochrony środowiska doprowadzą w końcu do dewastacji. Ale spoko, to ogromny rejon i na kilkadziesiąt lat jeszcze starczy.
A że nie zawsze Syberia kojarzy się z pięknem - to już ewidentna wina ludzi. Życie tam zawsze było ciężkie, także dla stosunkowo nielicznych grup rdzennej ludności, nie mówiąc o zsyłanych tam od XVIII wieku nieprawomyślnych Rosjanach, Polakach, Żydach... Nie wszyscy mieszkali w łagrach, byli też mieszkający na wolności, ale bez prawa wyjazdu. Niepotrzebne były druty i zasieki, bo śmiałek - uciekinier rychło wracał sam( jeśli wcześniej nie zginął w nieprzebytych ostępach). Polecam książkę Krzysztonia "Wielbłąd na stepie" - o życiu polskich przesiedleńców w czasie II wojny światowej. Zresztą, dużo jest literatury i filmów na ten temat, np. niemiecki film "Dokąd oczy poniosą".
A polscy zesłańcy w XIX wieku dobrze zasłużyli się Syberii badaniami naukowymi.