Muzeum Van Gogha
Vincent van Gogh to najbardziej popularny i najczęściej przywoływany w dyskusjach malarz, trudno więc się dziwić, że muzeum van Gogha, z ogromną kolekcją jego płócien należy do największych atrakcji Amsterdamu.
Muzeum mieści się w kanciastej budowli zaprojektowanej przez Gerritta Rietvelda, otwartej dla publiczności w 1973 r., oraz w przybudówce z 1999 r. na tyłach głównego gmachu, zaprojektowanej przez japońskiego architekta Kisho Kurokawę.
Dobrze przemyślane i pięknie urządzone ekspozycje, których jądro tworzy kolekcja zebrana przez brata malarza, marszanda Theo, odkrywają przed zwiedzającymi zarówno twórczość artysty, jak i jego osobowość. Wielkość galerii umożliwia stałą rotację dzieł.
Wystawa zaczyna się na parterze, gdzie zaprezentowano prace paru
przyjaciół van Gogha oraz malarzy tworzących w tym samym okresie, m.in.
Gauguina, Milleta, Monticellego i innych. Na pierwszym piętrze są już dzieła samego mistrza, przedstawione w mniej więcej chronologicznej kolejności. Ekspozycję van Gogha otwierają jego wczesne obrazy namalowane w Nuenen, na południu Holandii, gdzie artysta się urodził. Po przeciwnej stronie wiszą równie surowe kompozycyjnie pejzaże paryskie, na czele z Widokiem Paryża, przedstawiającym dachy miasta i górujące nad nimi wzgórze Montmartre pod płonącym nieprzyjaznym niebem. Wkrótce potem, pod wpływem dzieł innych twórców, a także kolorystyki miasta, styl van Gogha zaczął się zmieniać.
W lutym 1888 r. van Gogh przeniósł się do Arles i nieco później zaprosił
Gauguina. Wraz ze zmianą krajobrazu zwiększyło się zainteresowanie artysty kolorem – w obrazach zaczęła dominować żółć, która stała się powracającym motywem w jego twórczości. Doskonale ilustrują to
Żniwa w La Crau i Sypialnia van Gogha, ale najlepszym przykładem świeżej fascynacji malarza jest Żółty dom. Płótno z cyklu
Słoneczników, zdradzające obsesyjne uwielbienie najgłębszych odcieni oranżu, złota i ochry, zasłużenie należy do najbardziej cenionych prac malarza. Gauguin powiedział, że van Gogh malował te kwiaty w stanie bliskim transu.
W dziełach stworzonych w zakładzie dla umysłowo chorych w St Rémy, dokąd van Gogh trafił w 1889 r., kiedy obciął sobie ucho i ofiarował je prostytutce, przyroda przyjmuje bardziej abstrakcyjną formę – drzewa wyginają się w okrutne, złowieszcze kształty, a niebo ma kolor purpury i żółci – czego najlepszym przykładem jest Ogród szpitala św. Pawła.
Ekspozycje na dwóch następnych piętrach stanowią uzupełnienie głównej kolekcji: na drugim mieści się pracownia wyposażona w komputery z dostępem do ogromnych zasobów informacji o życiu i czasach artysty, a na trzecim zmieniana co jakiś czas ekspozycja rysunków i mniej znanych prac, a także jego notatki i listy.
Na trzecim piętrze organizowane są wystawy czasowe ilustrujące wpływ różnych artystów na van Gogha lub też jego oddziaływanie na twórców późniejszych. Na wystawy czasowe przeznaczono również przybudówkę znajdującą się częściowo pod ziemią