Góry Świętokrzyskie rysują się jako niewysokie wzniesienia, jakby garby wśród pagórkowatego terenu. Znajduje się tu niezwykła rozmaitość skał, różnorodne formy terenu, tajemnicze ruiny zamków, liczne zabytki bogatej przeszłości oraz ginące już lasy modrzewiowo jodłowe.
Najwyższe pasmo tych gór - Łysogóry - zbudowane jest z bardzo twardych skał - piaskowców kwarcytowych. Skały te, mimo swej twardości, uległy w ciągu wieków silnemu zniszczeniu.
Do niedawna ozdobą krajobrazu Gór Świętokrzyskich były lasy jodłowe i modrzewiowe. Dziś te lasy giną na skutek zanieczyszczenia powietrza..
Obecnie nie lasy, a skały są najważniejszym bogactwem Gór Świętokrzyskich. Wśród skał największą wartość mają wapienie. Wyrabia się z nich cement i wapno. Są tu tez takie odmiany wapieni, które znajdują zastosowanie w budownictwie jako kamienie ozdobne.W wapieniach występują jaskinie. W Górach Świętokrzyskich znajduje się najpiękniejsza jaskinia w Polsce. Jest nią Jaskinia Raj.
Tak o Górach Świętokrzyskich pisał niegdyś poeta:
I mnie miłe Gór Świętokrzyskich knieje,
Na których wiecznie list się zielenieje.
A między inszych wyższa pięknym brakiem
Zbawiennym pańskim uczczona jest znakiem. Wespazjan Kochowski
Krajobraz Gór Świętokrzyskich
Zalew w Cedzynie