[Martyna321]

Witam !

Wielki Zderzacz Hadronów



Oto Wielki Zderzacz Hadronów. Ma 27 kilometrów w obwodzie. Jest to największy kiedykolwiek podjęty eksperyment naukowy. Ponad 10,000 fizyków i inżynierów z 85 krajów z całego świata zbierało się razem przez kilka dekad, aby zbudować tą maszynę. To co robimy to przyspieszanie protonów, a więc, jąder atomów do około 99.999999 procent prędkości światła. Przy tej prędkości okrążają 27 kilometrów 11,000 razy na sekundę. I zderzamy je z inną wiązką protonów zmierzającą w przeciwnym kierunku. Zderzamy je wewnątrz gigantycznych detektorów.

Brian Cox

https://www.ted.com/talks/brian_cox_...age=pl#t-80929

11 minuta filmu 14sek.

Oto ona: wiemy że wszechświat narodził się 13.7 milionów lat temu, w niezwykle gorącym, gęstym stanie, znacznie mniejszym niż pojedynczy atom. Zaczął się rozszerzać około milion miliardów miliardów miliardów miliardowych na sekundę -- myślę że przedstawiłem to dobrze -- po Wielkim Wybuchu. Grawitacja została oddzielona od reszty oddziaływań. Wszechświat wtedy przeszedł wykładniczą ekspansję zwaną inflacją. W około jednej bilionowej sekundy, pojawiło się pole Higgsa, i kwarki gluony i elektrony które nas tworzą, mają masę. Wszechświat rozszerzał się i ochładzał. po kilku miniutach, we wszechświecie pojawił się wodór i hel. To wszystko. Wszechświat składał się w 75 procentach z wodoru, i 25 procent helu. I jest tak również dziś.

12 minuta filmu 03 sek.

Rozszerzał się przez około 300 milionów lat. Wtedy światło zaczęło podróżować przez wszechświat. Był wystarczająco wielki aby być przezroczystym dla światła, i właśnie to obserwujemy w mikrofalowym promieniowaniu tła które George Smoot opisał jako spojerzenie na twarz Boga. Po około 400 milionach lat, uformowały się pierwsze gwiazdy, i wodór oraz hel, zaczęły się "gotować" w cięższe pierwiastki. Więc pierwiastki życia -- węgiel, tlen i żelazo, wszystkie pierwiastki które potrzebne były do zrobienia nas -- zostały "ugotowane" w pierwszych pokoleniach gwiazd, które po wypaleniu całego paliwa, eksplodowały, wyrzucając te pierwiastki z powrotem w wszechświat. Potem się ponownie zapadły tworząc kolejne pokolenie gwiazd i planet.

12 minuta filmu 43 sek.

I na niektórych z tych planet, tlen który został stworzony w pierwszym pokoleniu gwiazd, mógł złączyć się z wodorem by uformować płynną wodę na ich powierzchni. na przynajmniej jednej, albo może na jedynej z tych planet, wyewoluowało prymitywne życie, które ewoluowało ponad milion lat do stworzeń które chodziły wyprostowane i zostawiły ślady stóp około trzy i pół miliona lat temu w błotnej Tanzanii, i ostatecznie zostawiły odcisk stopy w innym świecie. Oraz wybudowały tą cywilizację, ten wspaniały obraz, który obrócił ciemność w światło, i możecie zobaczyć cywilizację z kosmosu. Jak powiedział jeden z moich wspaniałych bohaterów Carl Sagan to są rzeczy, i właściwie nie tylko te, ale rozglądałem się -- to są rzeczy, jak rakiety Saturn V i Sputnik, i DNA, i literatura i nauka -- to są rzeczy które atomy wodoru robią gdy dać im 13,7 miliardów lat.