Kartka z kalendarza

[Kaima]

W 1871 roku proklamowano Komunę Paryską. Był to zryw rewolucyjny ludności przeciwko ówczesnemu rządowi, zaś w tle tych wydarzeń pozostawała wciąż trwająca formalnie wojna francusko-pruska. Lud Paryża nie był zadowolony z postawy rządu wobec Bismarcka, panowało poczucie, że ofiara Paryża w wojnie z Prusami pójdzie na marne.
Trwała do 28 maja 1871 roku.

W 1900 roku założono holenderski klub piłkarski AFC Ajax z siedzibą w Amsterdamie. Jest spadkobiercą i kontynuatorem tradycji Unionu Amsterdam, działającego, między 1883 i 1896 r.

W 1921 roku bolszewicy zdławili powstanie marynarzy w Kronsztadzie - jedno z największych powstań antybolszewickich podczas rosyjskiej wojny domowej.

W 1943 roku polskie Kierownictwo Walki Cywilnej ogłosiło, że szmalcownictwo karane będzie śmiercią. Wymuszanie okupu od Żydów ukrywających się przed Niemcami było jednym z bardziej haniebnych procederów jakim oddawali się niektórzy Polacy w okresie II wojny światowej.

W 1945 roku 1. Armia Wojska Polskiego zdobyła Kołobrzeg. Odbyły się zaślubiny Polski z morzem.
„Przyszliśmy, morze, po ciężkim i krwawym trudzie. Widzimy, że nie poszedł na marne nasz trud. Przysięgamy, że cię nigdy nie opuścimy. Rzucając pierścień w twe fale, biorę z tobą ślub, ponieważ tyś było i będziesz zawsze nasze”. Te słowa wypowiedział rzucając obrączkę w fale 43-letni artylerzysta ze Stryjówki pod Tarnopolem, kpr. Franciszek Niewidziajło. W ten sposób, nawiązując do pradawnej tradycji morskiej, Wojsko Polskie zaślubiało Bałtyk.

2015 roku 24 osoby (w tym 3 Polaków) zginęły, a 50 zostało rannych w zamachu w Muzeum Bardo w Tunisie przeprowadzonym przez Państwo Islamskie

[Kaima]

W 1238 roku pojawiła się pierwsza wzmianka o plemieniu kaszubskim w bulli papieża Grzegorza IX i odnosiła się do tytułu książąt zachodniopomorskich "dux Slavorum et Cassubia". Na pamiątkę tego wydarzenia 19 marca jest obchodzony jako Dzień Jedności Kaszubów.

W 1542 roku urodził się Jan Zamoyski, kanclerz koronny, hetman wielki koronny od 1581 roku, sekretarz Zygmunta Augusta, doradca Stefana Batorego, założyciel Zamościa i fundator Akademii Zamoyskiej, jeden z największych talentów politycznych Polski przedrozbiorowej. Zmarł 3 czerwca 1605 roku.

W 1611 roku w Moskwie wybuchło powstanie przeciwko polskiej załodze na Kremlu, kierowane przez kupca Kuźmę Minina i księcia Dymitra Pożarskiego. Zostało ono stłumione po kilku dniach.

W 1682 roku król Ludwik XIV zmusił francuskie duchowieństwo do przyjęcia tzw. artykułów gallikańskich, głoszących m.in. niezależność królów francuskich od papieża, wyższość soboru nad papieżem, zależność jego władzy od prawa kanonicznego i zależność jego nieomylności od zgody całego Kościoła.

W 1919 roku rada najwyższa konferencji wersalskiej postanowiła, że Gdańsk będzie Wolnym Miastem.

W 1920 roku Józef Piłsudski został pierwszym marszałkiem Polski.

W 1995 roku w Teatrze Polskim w Warszawie odbyła się pierwsza ceremonia wręczenia Fryderyków. Galę poprowadzili piosenkarka Kora i dziennikarz muzyczny Marek Niedźwiecki, a jej emisja na żywo odbyła się w TVP1.

W 2013 roku odbyła się inauguracja pontyfikatu papieża Franciszka.

[Kaima]

W 1859 roku w Teatrze Wielkim w Warszawie po raz pierwszy w Polsce wystawiono operetkę.

W 1921 roku na Górnym Śląsku odbył się plebiscyt narodowościowy. W głosowaniu udział wzięło 1 190 846 uprawnionych. Frekwencja była więc prawie stuprocentowa - głosowało ok. 98% uprawnionych. W wyniku podliczenia głosów w sposób globalny za Polską opowiedziało się 40,4%, a za Niemcami 59,5% uprawnionych do głosowania.

W 1937 roku rozpoczęto budowę miasta i huty Stalowa Wola.

W 1942 roku na murach Warszawy po raz pierwszy pojawił się Znak Polski Walczącej. Obecnie znak stanowi dobro ogólnonarodowe i podlega ustawowej ochronie należnej historycznej spuściźnie Rzeczypospolitej Polskiej.

W 1950 roku utworzono Fundusz Kościelny na mocy ustawy o przejęciu przez państwo dóbr martwej ręki i poręczeniu proboszczom posiadania gospodarstw rolnych. Obecnie Fundusz Kościelny działa na rzecz wszystkich Kościołów i innych związków wyznaniowych posiadających uregulowany status prawny w Rzeczypospolitej Polskiej. Według rejestru MSWiA jest ich ponad 160. Większość pieniędzy z Funduszu dostaje Kościół katolicki. Od 1990 roku jedynym źródłem finansowania Funduszu jest budżet państwa.

W 1957 roku rozpoczęto seryjną produkcję Syreny, pierwszego samochodu osobowego całkowicie polskiej konstrukcji. Wyprodukowano 521 311 egzemplarzy. Ostatni pojazd zjechał z taśmy w 1983 roku.

W 1976 roku w Stoczni Gdańskiej zwodowano pierwszy zbudowany w Polsce kontenerowiec.

W 1978 roku Krystyna Chojnowska-Liskiewicz, polska inżynier budowy statków i jachtowy kapitan żeglugi wielkiej jako pierwsza kobieta opłynęła samotnie na jachcie "Mazurek" Ziemię.
Wypłynęła z Las Palmas 28 marca 1976. Trasa rejsu przebiegała przez Atlantyk, Kanał Panamski, Ocean Spokojny, Australię i wokół Afryki. Po dwóch latach, 20 marca 1978 żeglarka zamknęła pętlę rejsu dookoła świata w pobliżu wysp Zielonego Przylądka, przepływając samotnie 28 696 mil morskich.

[Kaima]

W 1685 roku urodził się Jan Sebastian Bach - kompozytor i organista niemiecki epoki baroku, jeden z najwybitniejszych i wpływowych artystów w dziejach muzyki.
Bach sięgał po wszystkie współczesne sobie gatunki muzyczne, poza operą. Trzy utwory Bacha nagrane zostały na pozłacanym dysku Voyager Golden Record, umieszczonym na dwóch sondach programu Voyager wystrzelonych w przestrzeń kosmiczną w 1977r.

W 1809 roku książę Józef Poniatowski został naczelnym wodzem Armii Księstwa Warszawskiego.

W 1857 roku w wyniku trzęsienia ziemi w Tokio zginęło 107 tysięcy osób.

W 1871 roku odbyło się pierwsze posiedzenie Reichstagu; Otto von Bismarck został pierwszym kanclerzem Cesarstwa Niemieckiego.

W 1933 roku decyzją Heinricha Himmlera założono pierwszy niemiecki obóz koncentracyjny Dachau celem izolowania politycznych przeciwników reżimu, duchownych i Żydów.

W 1943 roku powstała Krajowa Reprezentacja Polityczna (KRP) – organ reprezentujący w kraju główne siły polityczne Polski Podziemnej (tzw. Wielka Czwórka) w czasie II wojny światowej.

W 1948 roku ukazało się pierwsze wydanie tygodnika „Przyjaciółka”.

W 1980 roku na krakowskim Rynku Głównym emerytowany piekarz Walenty Badylak dokonał aktu samospalenia w proteście przeciw przemilczaniu zbrodni katyńskiej.

[Kaima]

W 1786 roku urodził się Joachim Lelewel, działacz niepodległościowy, historyk, wykładowca. Jest autorem hasła "Za wolność naszą i waszą". Hasło to zrodziło się w kontekście upamiętniającej dekabrystów manifestacji zorganizowanej na Placu Zamkowym w Warszawie 25 grudnia 1831 roku.
Dekabryści - uczestnicy antyreżimowego powstania, które wybuchło w grudniu (diekabr) 1825 roku w Petersburgu.

W 1887 roku Józef Piłsudski został aresztowany pod zarzutem udziału w spisku na życie cesarza Aleksandra III Romanowa, którego autorami byli członkowie Frakcji Terrorystycznej Narodnej Woli.

W 1895 roku w Paryżu odbył się pierwszy pokaz filmu braci Lumière "Wyjście robotników z fabryki Lumière w Lyonie".

W 1903 roku z powodu suszy zabrakło wody w wodospadzie Niagara.

W 1925 roku otwarto skocznię narciarską Wielka Krokiew w Zakopanem, najbardziej znaną i największą skocznię w Polsce posiadającą homologację FIS. Oficjalny rekord skoczni wynosi 147 m, należy do Yukiyi Satō, a ustanowiony został 25 stycznia 2020 podczas drugiej serii konkursu drużynowego Pucharu Świata sezonu 2019/2020.

W 1928 – Powstało przedsiębiorstwo państwowe Polska Poczta, Telegraf i Telefon – przedsiębiorstwo państwowe działające w latach 1928-1991. W 1991 roku zarządzeniem Ministra Łączności, powołano dwa oddzielne podmioty gospodarcze: państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej „Poczta Polska” oraz spółkę akcyjną Skarbu Państwa „Telekomunikacja Polska”.

W 1974 roku przedstawiciele państw nadbałtyckich podpisali
w Helsinkach konwencję o ochronie środowiska regionu Morza Bałtyckiego.

W 2000 roku statek pasażerski „Stefan Batory” został przekazany na złom do tureckiej stoczni. Był to statek pasażerski, o napędzie parowoturbinowym, ostatni polski liniowiec na regularnej linii transatlantyckiej. W latach 1968–1988 był statkiem flagowym Polskich Linii Oceanicznych. Był następcą transatlantyckiego liniowca MS "Batory".

[Kaima]

W 1343 roku położono kamień węgielny pod budowę murów obronnych gdańskiego Głównego Miasta, reprezentacyjnej części gdańskiej dzielnicy Śródmieście, tworzącej zwarty zespół zabytkowy. Znajduje się tu większość zabytków miasta: Bazylika Mariacka Wniebowzięcia NMP, Złota Brama, Ratusz Głównego Miasta oraz zabytkowa oś Drogi Królewskiej składająca się z ul. Długiej i Długiego Targu.

W 1801 roku cesarz Rosji Paweł I Romanow został zamordowany w pałacowym zamachu stanu. Nowym cesarzem został jego syn Aleksander I Romanow.

W 1935 roku Sejm RP uchwalił tzw. konstytucję kwietniową, podpisaną miesiąc później przez prezydenta Ignacego Mościckiego. Na jej mocy wprowadzono w Polsce system prezydencki o charakterze autorytarnym.

W 1983 roku prezydent USA Ronald Reagan ogłosił w orędziu telewizyjnym zainicjowanie tzw. programu „Gwiezdnych wojen” – amerykańskiego programu strategicznej obrony przeciwrakietowej krajów NATO przed atakiem balistycznym ze strony Związku Radzieckiego.

W 1995 roku została podpisana Karta Etyczna Mediów - polski dokument zawierający podstawowe zasady dotyczące etyki dziennikarskiej. Podpisali go przedstawiciele największych polskich spółek medialnych i stowarzyszeń. Jednocześnie została powołana Rada Etyki Mediów, która ma strzec przestrzegania zasad znajdujących się w Karcie Etycznej.

W 2014 roku Kamil Stoch zwyciężył po raz pierwszy w klasyfikacji generalnej Pucharu Świata w skokach narciarskich.

W 2017 roku otwarto Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Jego podstawowym zadaniem ma być upowszechnianie wiedzy o II wojnie światowej, ukazywanie polskiej perspektywy na największy konflikt w dziejach ludzkości, kultywowanie pamięci o ofiarach totalitarnych systemów i bohaterach walk o wolność wielu narodowości.

[Kaima]

W 1557 roku na mocy przywileju nadanego przez króla Zygmunta II Augusta w Toruniu odbyło się pierwsze publiczne nabożeństwo ewangelickie.

W 1692 roku u ujścia Zbrucza do Dniestru rozpoczęto budowę twierdzy Okopy Świętej Trójcy. Twierdza miała blokować komunikację położonego w odległości 23 km osmańskiego garnizonu Kamieńca Podolskiego z Mołdawią, skąd wyruszały konwoje z zaopatrzeniem dla Kamieńca.

W 1933 roku Sejm RP przywrócił order Virtuti Militari (Męstwu Wojskowemu) nadając mu nazwę Orderu Wojskowego Virtuti Militari.
Odznaczenie jest jednym z najstarszych orderów wojennych na świecie. Ustanowiony przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1792 dla uczczenia zwycięstwa w bitwie pod Zieleńcami w wojnie polsko-rosyjskiej. Dewiza orderu brzmi: Honor i Ojczyzna.

W 1977 roku założono Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela (ROPCiO).Obok Komitetu Obrony Robotników była to najważniejsza organizacja opozycyjna, powstała w Polsce przed Sierpniem 1980 r.

W 1996 roku rozpoczęła się oficjalna wizyta brytyjskiej pary królewskiej – Elżbiety II i księcia Filipa. W kraju podjął ją Aleksander Kwaśniewski. Królowa wystąpiła przed połączonymi izbami Sejmu i Senatu, powiedziała, że "Polska potrzebuje Europy. Ale także Europa potrzebuje Polski". Podczas swojej wizyty Elżbieta II odwiedziła Warszawę i Kraków. Mieszkała w Belwederze, gdzie spotkała się z Lechem Wałęsą.

W 2007 roku Adam Małysz po raz czwarty (i ostatni) w karierze zdobył Kryształową Kulę Pucharu Świata w skokach narciarskich.

[Kaima]

W 1790 roku Sejm Czteroletni uchwalił tzw. podatek dochodowy dziesiątego grosza na utrzymanie armii, płacony z dóbr szlacheckich (10%) i w podwójnej wysokości z dóbr kościelnych.

W 1885 roku rozpoczęły się tzw. rugi pruskie, czyli proces wysiedlania z terenów Cesarstwa Niemieckiego polskich i żydowskich osadników przybyłych z zaboru rosyjskiego, którzy nie posiadali obywatelstwa niemieckiego. Osadnicy ci stanowili przede wszystkim tanią siłę roboczą w gospodarstwach rolnych. Rozpoczynając politykę wysiedleńczą, władze niemieckie tłumaczyły się troską o miejsca pracy zabierane przez emigrantów oraz zabezpieczenie przed „niepewnym elementem cudzoziemczym”. Wysiedlenia objęły prawie 30 tys. osób.

W 1898 roku na terenie dzisiejszej RPA utworzono pierwszy na świecie rezerwat przyrody - dziś część Parku Narodowego Krugera. Rozciąga się na 350 kilometrów wzdłuż granicy z Mozambikiem, ma ok. 60 kilometrów szerokości. Zajmuje powierzchnię powyżej 2 milionów hektarów.

W 1908 roku na ulice Warszawy wyjechał pierwszy tramwaj elektryczny.

W 1943 roku w Warszawie odbyła się tzw. akcja pod Arsenałem. Zorganizowana została przez Grupy Szturmowe Szarych Szeregów, a jej celem było uwolnienie Janka Bytnara „Rudego”, aresztowanego przez Gestapo i brutalnie torturowanego. Do akcji doszło pod warszawskim Arsenałem, w czasie kiedy więźniarka przejeżdżała z Alei Szucha (siedziba gestapo) do więzienia na Pawiaku. Dowódcą akcji był Stanisław Broniewski „Orsza” – wybitny działacz harcerski. Obok „Rudego” uwolniono 25 więźniów. W akcji zginęli Tadeusz Krzyżewicz „Buzdygan” oraz Aleksy Dawidowski „Alek”. Z powodu ran odniesionych w wyniku tortur 30 marca zmarł również Jan Bytnar. Bohaterowie akcji pod Arsenałem stali się niebawem symbolami młodej konspiracji. Ich losy opisane zostały w książce Aleksandra Kamińskiego "Kamienie na szaniec". Akcja ukazana jest też w filmie Jana Łomnickiego "Akcja pod Arsenałem" z roku 1977.

W 1982 roku Sejm PRL przyjął nowelizację Konstytucji PRL powołującą do życia Trybunał Konstytucyjny i Trybunał Stanu.

W 2011 roku na Wielkiej Krokwi im. Stanisława Marusarza w Zakopanem odbyły się specjalne zawody, podczas których Adam Małysz oficjalnie zakończył karierę sportową.

[Kaima]

W 997 roku biskup praski Wojciech dokonał masowego chrztu mieszkańców Gdańska.

W 1914 roku belgijski chirurg Albert Hustindokonał pierwszej udanej transfuzji krwi.

W 1920 roku Republika Chińska uznała niepodległość Polski.

W 1928 roku Sejm RP po raz pierwszy obradował w nowej Sali Posiedzeń, w nowym budynku. Budowę gmachu rozpoczęto w maju 1925, zakończono w marcu 1928. W czasie drugiej wojny światowej uległa ona częściowemu zniszczeniu. Budynki sejmowe (w tym Salę Posiedzeń) odbudowano w latach 1946–1947.

W 1925 roku ratyfikowano konkordat między Polską a Stolicą Apostolską, traktat międzynarodowy regulujący stosunki między władzą świecką a kościelną. Misja dyplomatyczna nuncjusza apostolskiego w Polsce obejmowała również Wolne Miasto Gdańsk. Obowiązywał do 22 września 1945, a rozwiązany został Uchwałą Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej z uzasadnieniem, że konkordat zawarty pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Stolicą Apostolską przestał obowiązywać wskutek jednostronnego zerwania go przez Stolicę Apostolską przez akty prawne zadziałane w czasie okupacji, a sprzeczne z jego postanowieniami.

W 1957 roku w Paryżu rozpoczął się pierwszy międzynarodowy festiwal teatralny Teatr Narodów, zorganizowany z inicjatywy Międzynarodowego Instytutu Teatralnego (ITI), na którym po raz pierwszy na jednej scenie spotkały się teatry z obu stron żelaznej kurtyny. Dla uczczenia tego zdarzenia w 1961 roku dzień 27 marca ustanowiono Międzynarodowym Dniem Teatru.

W 1968 roku w katastrofie lotniczej zginął Jurij Gagarin, radziecki kosmonauta, pierwszy człowiek w przestrzeni kosmicznej, w której na statku Wostok 1 przebywał 108 minut.

W 2011 roku w Rosji wprowadzono jako całoroczny dotychczasowy czas letni.

[Kaima]

W 1483 roku urodził się Rafael Santi - włoski malarz i architekt, najmłodszy z trójki słynnych artystów włoskiego renesansu – obok Michała Anioła i Leonarda da Vinci, znany z licznych przedstawień Madonny, np: "Madonna w zieleni", "Madonna ze szczygłem". Najbardziej znanym jego dziełem jest "Madonna Sykstyńska" namalowana dla kościoła św. Sykstusa w Piacenzy.

W 1842 roku odbył się pierwszy koncert Filharmoników Wiedeńskich, najważniejsza orkiestra w Austrii i jedna spośród bardziej znaczących na świecie.

W 1939 roku faszystowskie wojska pod wodzą gen. Francisco Franco weszły do Madrytu. Madryt poddał się bez walki, co zakończyło ponad dwuipółroczne ataki na miasto.

W 1940 roku Niemcy aresztowali polskiego olimpijczyka, wybitnego biegacza, Janusza Kusocińskiego, a następnie przewieźli do aresztu na ul. Rakowieckiej w Warszawie. Kusociński działał w podziemnej Organizacji Wojskowej „Wilki” i Związku Walki Zbrojnej.

W 1949 roku Turcja jako pierwszy kraj muzułmański uznała państwo Izrael.

W 1974 roku Nicolae Ceaușescu został wybrany na nowo utworzone stanowisko prezydenta Rumunii. Został obalony i stracony w wyniku rewolucji w 1989 r.

W 2010 roku po raz pierwszy padła główna wygrana w polskiej edycji teleturnieju "Milionerzy".

[Kaima]

W 1948 roku z inicjatywy Adama Mickiewicza w Rzymie powstała formacja wojskowa zwana Legionem Mickiewicza. Zadaniem formacji był udział w walce o wyzwolenie Włoch. Liczący ok. 200 żołnierzy oddział wziął udział w kilku bitwach, m.in. w Lombardii, oraz w walkach miejskich w Genui i Rzymie. Próba odsieczy rewolucji węgierskiej skończyła się rozbiciem i rozproszeniem Legionu w Grecji.

W 1863 roku zmarł Józef Piotr Lompa – polski działacz, poeta, tłumacz, publicysta – współpracownik wielu ówczesnych pism, prozaik, pionier oświaty ludowej oraz etnografii na Śląsku. Prekursor procesu polskiego odrodzenia narodowego na Górnym Śląsku oraz autor polskich podręczników szkolnych (ur. w1797r)

W 1882 roku w USA założono zakon Rycerzy Kolumba, największą w świecie katolicką organizacją świecką o charakterze charytatywnym. Nazwa organizacji upamiętnia postać Krzysztofa Kolumba. Członkami mogą zostać jedynie mężczyźni będący praktykującymi katolikami. Natomiast do działań włączają się całe rodziny. Naczelnymi zasadami zakonu są: miłosierdzie, jedność, braterstwo i patriotyzm. W Polsce działają od roku 2006, licząc obecnie już ponad 6,5 tys. rycerzy.

W 1928 – Weszło w życie rozporządzenie prezydenta Ignacego Mościckiego, wprowadzające nowy wzór godła państwowego, oraz ustalające cynober odpowiednikiem koloru czerwieni polskich barw państwowych.

W 1995 roku z inicjatywy Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich powstała Rada Etyki Mediów. Rada zajmuje się opiniowaniem zachowań dziennikarzy oraz innych spraw istotnych dla mediów i ludzi związanych zawodowo z mediami. Jej podstawowym celem jest pilnowanie przestrzegania zasad etycznych przez media.

W 2008 roku na lotniczych przejściach granicznych zaczął obowiązywać Układ z Schengen - porozumienie z 1985 znoszące kontrole na granicach wewnętrznych państw sygnatariuszy.

[Kaima]

W 1853 roku urodził się Vincent van Gogh, holenderski malarz postimpresjonistyczny, którego dzieła doceniono dopiero po jego śmierci. Jest jednym z najbardziej znanych malarzy na świecie, którego życie naznaczone było nieszczęśliwymi miłościami i chorobą psychiczną. Jego najbardziej rozpoznawalne dzieła to seria
11 obrazów przedstawiających słoneczniki.

W 1853 roku w oknie wystawowym lwowskiej apteki „Pod Złotą Gwiazdą” zapłonęła pierwsza lampa naftowa, skonstruowana przez farmaceutę Ignacego Łukasiewicza i blacharza Adama Bratkowskiego.

W 1857 roku urodziła się Gabriela Zapolska, polska dramatopisarka, powieściopisarka, publicystka, krytyczka teatralna i artystyczna. Była przedstawicielką polskiego naturalizmu, wykpiwała moralną obłudę mieszczaństwa. Pisała komedie satyryczne, dramaty i powieści - najbardziej znany jest utwór "Moralność pani Dulskiej", znajdujący się wśród obowiązkowych lektur szkolnych.

W 1867 roku rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki kupił za 7,2 mln dolarów od Imperatora Wszechrusi Aleksandra II obszar obecnego stanu Alaska, liczący ponad 1,5 mln km2. Historycy oceniają, że był to najlepszy interes w historii państwa amerykańskiego.

W 1973 roku zakończono produkcję FSO Warszawa - polskiego samochodu osobowego, produkowany od 1951 roku przez Fabrykę Samochodów Osobowych w Warszawie w oparciu o konstrukcję radzieckiego samochodu Pobieda. Był to pierwszy samochód osobowy produkowany seryjnie w Polsce po II wojnie światowej. Przez cały okres produkcji powstało 254 471 egzemplarzy modelu, z czego 72 834 trafiło na eksport.

W 1981 roku przed hotelem Hilton w Waszyngtonie John Hinckley Jr. otworzył ogień w kierunku wychodzącego z budynku prezydenta USA Ronalda Reagana, w wyniku czego ciężko ranni zostali: Reagan, jego rzecznik prasowy James Brady, agent Secret Service i policjant.

W 2002 roku zmarła Elżbieta Bowes-Lyon, znana jako Elżbieta, królowa matka (ur. 1900 r) – królowa Wielkiej Brytanii i cesarzowa Indii jako żona Jerzego VI, matka królowej Elżbiety II. Odegrała ważną rolę w podtrzymywaniu morale Brytyjczyków podczas II wojny światowej. Adolf Hitler nazywał ją „najniebezpieczniejszą kobietą w Europie”. Była jedną z najpopularniejszych osób z brytyjskiej rodziny królewskiej.

[Kaima]

Wszystkim odwiedzającym ten wątek na nadchodzące Święta życzę wielkiej radości i pogody ducha, zdrowia i spokoju. Niech ciepła atmosfera tych dni trwale zagości w sercach.

WESOŁYCH ŚWIĄT!

[Kaima]

W 1889 roku otwarto wieżę Eiffla, najbardziej znany obiekt architektoniczny Paryża, uznawany za symbol tego miasta i niekiedy całej Francji. Jest najwyższą budowlą w Paryżu, a w momencie powstania była najwyższą budowlą na świecie.

W 1895 roku otwarto nowe sztuczne ujście Wisły, między Świbnem a Mikoszewem. Przekop miał zmniejszyć zagrożenie powodzią zatorową, umożliwiając swobodne spływanie do Bałtyku lodu i wezbranych wód powodziowych.

W 1909 roku w stoczni w Belfaście rozpoczęto budowę „Titanica”.

W 1963 roku zmarła Aleksandra Szczerbińska-Piłsudska, działaczka niepodległościowa, członkini Polskiej Organizacji Wojskowej i Polskiej Partii Socjalistycznej, żona Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego.

W 2009 roku weszła w życie ustawa o upadłości konsumenckiej, tj. redukcji lub umorzeniu zobowiązań osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej w przypadku zaistnienia niezawinionej niewypłacalności.

W 2014 roku zamknięto ostatnią w Europie regularną linię kolejową zwykłego ruchu pasażerskiego obsługiwaną przez parowozy. Była to linia Wolsztyn - Leszno w Wielkopolsce.

[Kaima]

W 1579 roku król Stefan Batory założył Uniwersytet Wileński, trzeci najstarszy uniwersytet na ziemiach Rzeczypospolitej Obojga Narodów (drugim był Uniwersytet Albrechta w Królewcu) i jeden z najstarszych uniwersytetów w Europie Wschodniej i Północnej. Obecnie nazwę tę nosi uniwersytet litewski.

W 1764 roku urodził się angielski ogier-reproduktor Eclipse, będący przodkiem 80% obecnie żyjących koni wyścigowych.

W 1898 – Uruchomiono pierwszą na dzisiejszych ziemiach polskich kolej elektryczną na trasie Wąbrzeźno-Wąbrzeźno Miasto.

W 1919 roku decyzją Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego powołano Główny Urząd Miar. Zadaniem urzędu było ujednolicenie systemu miar, gdyż dotąd polskie ziemie podlegały trzem różnym systemom - Prus, Austro-Węgier i Rosji. Równocześnie powstawały okręgowe i obwodowe urzędy miar, które obecnie tworzą rządową administrację miar.

W 1939 roku gen. Francisco Franco ogłosił zwycięstwo w hiszpańskiej wojnie domowej. Wkroczenie oddziałów Franco do Madrytu zapoczątkowało w Hiszpanii rządy dyktatury wojskowej.

W 1948 roku na Warmii odkryto złoża wysokogatunkowej ropy naftowej. Decyzją ówczesnych władz odkrycie zostało utajnione, a na przyległych terenach założono strzeżony poligon. Gdy w latach 90. ub. wieku geolodzy zainteresowali się ropą, okazało się, że pod całym obszarem poligonu są różne instalacje, natomiast ropy nie ma. Śledztwo dziennikarskie wykazało istnienie podziemnego ropociągu w kierunku wschodnim.

W 1981 roku wprowadzono w Polsce reglamentację mięsa i jego przetworów. Reglamentacja miała obowiązywać tylko do 30 czerwca 1981 roku. W rzeczywistości zniesiono ją dopiero osiem lat później.

W 2012 roku weszła w życie Europejska Inicjatywa Obywatelska - procedura pozwalająca na składanie obywatelskich petycji do Komisji Europejskiej.

[Kaima]

W 1845 roku francuscy fizycy Armand Fizeau i Jean Bernard Léon Foucault wykonali pierwsze zdjęcie Słońca.

W 1939 roku Walery Sławek czołowy polityk obozu sanacyjnego, bliski współpracownik Józefa Piłsudskiego, trzykrotny premier II Rzeczypospolitej, jeden z głównych twórców założeń konstytucji kwietniowej, strzelił sobie w usta z pistoletu w swoim warszawskim mieszkaniu. Zmarł w szpitalu następnego dnia.
W swoim liście pożegnalnym nie ujawnił motywów samobójstwa. Jego przyczyny do dziś pozostają przedmiotem wielu przypuszczeń i domniemywań.

W 1947 – Rudolf Höß, komendant niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau w latach 1940–1943, został skazany przez Najwyższy Trybunał Narodowy w Warszawie na karę śmierci.

W 1979 roku została wydana dyrektywa Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej o ochronie dziko żyjących ptaków.
Zadaniem dyrektywy była ochrona przed wyginięciem wszystkich istniejących współcześnie populacji ptaków występujących w stanie dzikim w UE, prawne uregulowanie handlu i odłowu ptaków i przeciwdziałanie drastycznym metodom ich odłowu i zabijania

W 2005 roku zmarł Jan Paweł II. Po śmierci papieża prezydent Aleksander Kwaśniewski ogłosił żałobę narodową, która trwała od 3 kwietnia do pogrzebu 8 kwietnia.

[Kaima]

W 1493 roku Krzysztof Kolumb przybył w triumfalnym pochodzie na dwór królewski w Barcelonie, aby złożyć sprawozdanie ze swej pierwszej wyprawy do Nowego Świata parze królewskiej Ferdynandowi II i Izabeli I.

W 1940 roku rozpoczęły się masowe egzekucje polskich jeńców wojennych z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku.

W 1948 roku Kongres Stanów Zjednoczonych przyjął ustawę wprowadzającą plan Marshalla, która weszła w życie tego samego dnia, po podpisaniu przez prezydenta Harry’ego Trumana. Plan miał służyć odbudowie gospodarki krajów Europy Zachodniej po II wojnie światowej, obejmując pomoc w postaci surowców mineralnych, produktów żywnościowych, kredytów i dóbr inwestycyjnych.

W 1973 roku Motorola zaprezentowała na Manhattanie w Nowym Jorku pierwszy przenośny telefon DynaTAC, będący prototypem współczesnego telefonu komórkowego.

W 1981 roku ukazał się pierwszy numer „Tygodnika Solidarność” w nakładzie 500 tys. egzemplarzy. Jest to tygodnik polityczno-społeczno-gospodarczy o profilu prawicowym, jedno z pierwszych niezależnych czasopism wydawanych w okresie PRL. Obecnie wydawany jest przez Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” i dominuje w nim tematyka związkowa.

W 1996 roku doszło do aresztowania Theodore'a Kaczynskiego, czyli Unabombera, jednego z najbardziej znanych terrorystów w historii. Potomek polskich emigrantów, doktor matematyki oraz adiunkt Uniwersytetu w Berkeley od 1978 roku rozsyłał do różnych ludzi listy-bomby, zabijając trzy osoby i raniąc dwadzieścia dziewięć kolejnych. W 1995 roku „The New York Times” i „The Washington Post” opublikowały jego Manifest, po którym został rozpoznany przez brata. Skazano go na dożywocie – obecnie przebywa w więzieniu w Kolorado.

W 2009 roku wprowadzono zakaz sprzedaży termometrów rtęciowych z uwagi na szkodliwość rtęci na zdrowie człowieka.

[Kaima]

W 986 roku w Quedlinburgu odbył się zjazd, na którym Mieszko I oficjalnie podporządkował się cesarzowi Ottonowi III.

W 1794 roku odbyła się zwycięska bitwa wojsk polskich pod dowództwem Tadeusza Kościuszki nad rosyjskimi pod Racławicami. Wygrana wojsk polskich, pomimo niezbyt dużego znaczenia militarnego, pozwoliła podnieść morale powstańców już w dwanaście dni po rozpoczęciu powstania.

W 1919 roku w Warszawie założono kabaret Qui Pro Quo, działający do 1931 r. Głównym autorem tekstów był Julian Tuwim, a później także Marian Hemar. Wśród wykonawców byli: Eugeniusz Bodo, Hanka Ordonówna, Mieczysław Fogg, Mira Zimińska, Zula Pogorzelska, Adolf Dymsza, Tadeusz Olsza, Gustaw Cybulski. Konferansjerem kabaretu był artysta Fryderyk Jarosy.

W 1968 roku James Earl Ray zastrzelił w Memphis w amerykańskim stanie Tennessee pastora Martina Luthera Kinga, amerykańskiego pastora baptystycznego, lidera ruchu praw obywatelskich, działacza na rzecz równouprawnienia Afroamerykanów i zniesienia dyskryminacji rasowej. Pastor Martin King był laureatem pokojowej Nagrody Nobla z roku 1964 i człowiekiem roku 1963 magazynu „Time”.

W 1969 roku czeski 40-letni działacz związkowy Evžen Plocek dokonał samospalenia w proteście przeciwko wkroczeniu wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji.

W 1973 roku oficjalnie otwarto World Trade Center w Nowym Jorku - kompleks siedmiu budynków w dzielnicy Lower Manhattan, w tym bliźniacze wieże Twin Towers. Zostały one zniszczone 11 września 2001 roku w wyniku zamachu terrorystycznego, o który NATO oskarżyło Al-Ka’idę.

W 1975 roku Bill Gates i Paul Allen założyli firmę Microsoft.

W 1995 roku w Poznaniu otwarto pierwszą w kraju Biedronkę.

[Kaima]

W 1573 roku otwarto pierwszy warszawski stały most na Wiśle. Była to najdłuższa drewniana przeprawa ówczesnej Europy licząca 500 metrów długości. Most został zerwany przez krę wiosną 1603 r.

W 1821 roku po ponad 4 miesiącach dryfowania w szalupach uratowano pozostających przy życiu rozbitków z zatopionego przez kaszalota statku wielorybniczego „Essex”. Zdarzenie to zainspirowało Hermana Melville’a do napisania powieści Moby Dick,uznawanej za jedno z arcydzieł literatury światowej i klasykę literatury amerykańskiej. Została wydana w roku 1851 w Londynie i Nowym Jorku.

W 1883 roku profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego, Zygmunt Wróblewski i Karol Olszewski jako pierwsi na świecie dokonali skroplenia tlenu. Ciekły tlen ma wiele zastosowań przemysłowych i medycznych. Jest otrzymywany przez destylację frakcyjną skroplonego powietrza.

W 1952 roku podpisano polsko-radziecką umowę o budowie Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Pałac stanowił „dar narodu radzieckiego dla narodu polskiego”. Wybudowany został według projektu radzieckiego architekta Lwa Rudniewa, który inspirował się moskiewskimi drapaczami chmur, znanymi poza Rosją jako Siedem Sióstr. Razem ze wspornikiem antenowym, będącym integralną częścią iglicy, ma wysokość 237 metrów. Budowę ukończono w 1955 roku, a w 2007 pałac został wpisany na listę zabytków.

W 1969 roku u wybrzeża Wysp Kanaryjskich Leonid Teliga jachtem "Opty" przeciął kurs, którym płynął z Casablanki w lutym 1967 roku, zamykając tym samym pętlę rejsu wokółziemskiego. Okrążenie kuli ziemskiej zabrało mu 2 lata i 2 miesiące. Rejs zakończył się 30 kwietnia 1969 w Casablance.

W 2004 roku zakończyła prace sejmowa komisja śledcza w sprawie tzw. afery Rywina, jednego z największych, lecz niewyjaśnionych do końca skandali korupcyjnych III Rzeczypospolitej. Na ostatnim posiedzeniu komisji uchwalono wbrew woli jej przewodniczącego Tomasza Nałęcza raport przygotowany przez Anitę Błochowiak, stwierdzający, że żadnej „grupy trzymającej władzę” nie było, zaś Lew Rywin działał sam.

[milac]

W 1941 roku - zmarł generał Franciszek Kleberg zwycięzca bitwy pod Kockiem - ostatniej bitwy regularnej Armii Polskiej w wojnie 1939 r.